पुर्बमन्त्री पौडेलको नेपाली राजनितिक टिप्पणी ।
नेपाली राजनितीका कमजोरीहरु :
१, आफु हिलोमा उभिएर अरुलाई फोहोरी देख्नु ,
२, अरुलाई गाली गरेर आफ्नो कमजोरी लुकाउनु ,
३, विचार र कार्यक्रम छोडेर मनपरी गर्नमा रमाउनु ,
४, सामाजिक लगानी विना मुनाफ़ा खोजी हिड्नु ,
५, परिवर्तनको लक्ष्य विर्सेर आफ्नै लक्षमा अल्मलिनु ,
६, पूर्वाग्रह तथा प्रतिशोधमा रमाएर देश र जनता विर्सनु ,
७, आन्तरिक अन्तरविरोध समाधान नगर्नु , विरोधीलाई दोषारोपणमा गर्नमा अल्झिनु ।
८, आफुले राम्रा काम गरेर अघि वढ्नुको सट्टा अरुको खुट्टा तान्नमा लागी रहनु ।
९, देशभक्ति, लोकतन्त्र र सामाजिक परिवर्तनका एजेण्डाहरु ओझेलमा पर्नु ।।।
( यी र यस्ता खाले कमजोरीहरुले नेपाली राजनितीलाई गांजेको छ । यस्ता कमजोरीहरुलाई हटाउदै अघि वढ्न सके मात्र लोकतंन्त्र वलियो हुदै जाने हो )
यिनै कमजोरीहरुको वारेमा मित्र तिर्थ राजको थप टिपणी:
नेपाली राजनीतिका कमजोरीहरू :-
नेपालको राजनीतिक परिदृश्यमा देखिएका थुप्रै कमजोरीहरू, देशको समृद्धि र स्थिरतामा ठुलो अवरोध बनेका छन्। यी कमजोरीहरू नेपाली राजनीतिक दल, नेता र नीति निर्माण प्रक्रियामा जरा गाडेका छन्, जसले गर्दा समग्र राजनीतिक व्यवस्थामा निराशा, अस्थिरता, र असफलता पैदा भएको छ। प्रस्तुत निबन्धमा, नेपाली राजनीतिमा विद्यमान नौ प्रमुख कमजोरीहरूमा छलफल गरिनेछ।
१. आफू हिलोमा उभिएर अरूलाई फोहोरी देख्नु
नेपाली राजनीतिज्ञहरूले आफ्नै त्रुटिहरूलाई सुधार नगरीकन अरूलाई दोषारोपण गर्ने प्रवृत्ति व्यापक छ। उनीहरू आफू भ्रष्टाचार, नैतिक गिरावट, र अन्य असफलतामा संलग्न भए पनि अरूलाई दोष दिने नैतिक पतनको राजनीतिमा फसिरहेका छन्। यसले गर्दा राजनीतिक नैतिकता र उत्तरदायित्व कमजोर हुँदै गएको छ।
२. अरूलाई गाली गरेर आफ्नो कमजोरी लुकाउनु
विपक्ष वा आलोचकहरूप्रति आक्रामक भएर आफ्नो त्रुटिहरूबाट ध्यान हटाउने प्रयास पनि सामान्य राजनीतिक रणनीति बनेको छ। अरूलाई निरन्तर आलोचना गरेर, आफ्नो असफलतालाई ओझेलमा पार्ने प्रवृत्तिले, राजनीतिक संवादलाई स्वस्थ र सृजनात्मक बनाउन अवरोध पुर्याएको छ।
३. विचार र कार्यक्रम छोडेर मनपरी गर्न रमाउनु
राजनीतिमा नीति, विचार र कार्यक्रमको आवश्यकता पर्ने भए पनि, धेरै नेपाली राजनीतिज्ञहरूले आदर्श र नीति-आधारित राजनीति छोडेर मनपरी निर्णय लिन थालेका छन्। उनीहरूको ध्यान जनताको सेवा गर्नुको सट्टा व्यक्तिगत फाइदामा केन्द्रित भएको छ। यसले दीर्घकालीन दृष्टिकोणको अभाव र अस्थिरतालाई बल पुर्याएको छ।
४. सामाजिक लगानी विना मुनाफा खोजी हिड्नु
राजनीतिक नेताहरू समाजका लागि योगदान दिनुको सट्टा आफू र आफ्नो पार्टीको लाभमा केन्द्रित रहन्छन्। सामाजिक लगानी र विकासका कार्यक्रमलाई बेवास्ता गरेर आफ्नो शक्ति र धन बढाउन खोज्नुले देशको समृद्धिमा अवरोध पुर्याएको छ।
५. परिवर्तनको लक्ष्य बिर्सेर आफ्नै लक्षमा अल्मलिनु
शुरुआतमा राजनीतिक दलहरू परिवर्तन र समृद्धिका ठुला सपना बाँड्छन्, तर एकपटक सत्तामा पुगेपछि उनीहरू आफ्नै व्यक्तिगत फाइदामा अल्झिने प्रवृत्ति देखा पर्छ। मुलुकको दीर्घकालीन विकास र परिवर्तनको लक्ष्य बिर्सेर आफ्नो सत्तालाई टिकाउन मिहिनेत गर्ने प्रचलनले नेपालको राजनीतिक प्रगतिको गति थामेको छ।
६. पूर्वाग्रह तथा प्रतिशोधमा रमाएर देश र जनता विर्सनु
राजनीतिमा पूर्वाग्रह र प्रतिशोधलाई हतियार बनाएर, नेताहरू आफ्ना विरोधीलाई हराउन वा अपमानित गर्न तल्लीन हुन्छन्। यस प्रकारको राजनीति गर्दा देशको समृद्धि, विकास, र जनताको हित ओझेलमा पर्छ। व्यक्तिगत र पार्टीगत स्वार्थले जनताको सेवा गर्ने कर्तव्य भुलिन्छ।
७. आन्तरिक अन्तरविरोध समाधान नगर्नु
राजनीतिक दलहरू भित्रका अन्तरविरोधलाई समाधान गर्न चुक्दा, पार्टीहरूमा फुट, विभाजन, र अस्थिरता देखा पर्छ। आन्तरिक कलहलाई समाधान गर्नुको सट्टा, नेताहरू दोषारोपण र अल्झनामा फस्छन्, जसले गर्दा मुलुकको राजनीतिक वातावरण नै अशान्त बन्न पुग्छ।
८. अरूको खुट्टा तान्नमै लागी रहनु
राजनीतिज्ञहरूले आफ्ना विरोधीहरूलाई पराजित गर्न अरूलाई खुट्टा तान्नमा विशेष ध्यान दिन्छन्। आफैँ उत्कृष्ट काम गरेर अगाडि बढ्नुपर्ने ठाउँमा, प्रतिद्वन्द्वीलाई कमजोर पार्न हरप्रकारको प्रयास गरिन्छ। यस प्रकारको नकारात्मक प्रवृत्तिले देशको राजनीतिक संस्कारलाई झन् कमजोर बनाएको छ।
९. देशभक्ति, लोकतन्त्र र सामाजिक परिवर्तनका एजेण्डाहरू ओझेलमा पर्नु
राजनीतिक नेताहरू देशभक्ति, लोकतन्त्र, र सामाजिक परिवर्तनका मुद्दाहरूलाई प्रारम्भिक महत्व दिन्छन्, तर समयसँगै ती एजेण्डाहरू ओझेलमा पर्छन्। उनीहरूको ध्यान केवल चुनाव जित्ने र सत्तामा टिक्नेतर्फ केन्द्रित हुँदा, मुलुकले वास्तविक सामाजिक परिवर्तन देख्न सक्दैन।
निष्कर्षमा, यी सबै कमजोरीहरूले नेपाली राजनीतिमा अस्थिरता र अविश्वासको वातावरण सिर्जना गरेका छन्। राजनीतिक नेताहरूले यी समस्याहरूलाई समाधान गरेर नैतिक, उत्तरदायी, र दीर्घकालीन सोच भएको राजनीति गर्नु अत्यावश्यक छ, जसले मात्र मुलुकको समृद्धि र जनताको हितमा योगदान पुर्याउन सक्छ।सभार पुर्व खेलकुद मन्त्री पुरुषाेतम पाैडेलकाे फेसबुकबाट लिएको हाे ।
